SHBA-të akuzuan Rusinë se ka përdorur armë kimike në fushën e betejës në Ukrainë dhe se ka shkelur ligjet ndërkombëtare që ndalojnë përdorimin e tyre.
Zyrtarët e Departamentit të Shtetit thanë se Rusia përdori klorpicrinën asfiksuese për të fituar një avantazh në fushën e betejës në Ukrainë. Akuzat, të cilat zyrtarët amerikanë thanë se nuk ishin një incident “i izoluar”, janë në kundërshtim me Konventën e Armëve Kimike (CWC), nënshkruese e së cilës Rusia është.
Kremlini hodhi poshtë akuzat, duke i quajtur ato “të pabaza”. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, u tha gazetarëve në Moskë se Rusia qëndron në detyrimet e saj sipas CWC, e cila i ndalon vendet të zhvillojnë ose blejnë armë kimike. Rreth 193 vende e kanë ratifikuar këtë konventë.
Organizata për Ndalimin e Armëve Kimike (OPCW), rregullatori global që mbikëqyr zbatimin e CWC, thotë se një armë kimike është një substancë që përdoret për të shkaktuar vdekje ose lëndim të qëllimshëm për shkak të vetive të saj toksike.
Çfarë është klorpicrina?
Chlorpicrin, për të cilin SHBA thotë se u përdor nga Rusia për të dëbuar forcat ukrainase nga pozicionet e fortifikuara, është një substancë vajore e përdorur gjerësisht gjatë Luftës së Parë Botërore.
Shkakton acarim të mushkërive, syve dhe lëkurës dhe mund të shkaktojë të vjella, marramendje dhe diarre, sipas Qendrave të SHBA për Kontrollin e Sëmundjeve (CDC).
Përdorimi i kimikatit në luftë është shprehimisht i ndaluar sipas CWC dhe i listuar nga OPCW si një asfiksues. Departamenti i Shtetit tha gjithashtu se Moska përdori rregullisht “agjentë për shtypjen e trazirave” ose gaz lotsjellës gjatë luftës, raporton BBC.
Presidenti amerikan Joe Biden paralajmëroi më parë Rusinë që të mos përdorë armë kimike në Ukrainë.
Në mars 2022, disa javë pasi Moska filloi pushtimin e saj, Biden u zotua se presidenti rus Vladimir Putin do të paguante një çmim të rëndë nëse autorizonte përdorimin e armëve kimike.
“Ne do të përgjigjemi nëse ai do ta përdorte atë. Natyra e përgjigjes do të varej nga natyra e përdorimit,” tha Biden.
Raportet tregojnë se Moska e injoroi paralajmërimin
Por kishte raporte të vazhdueshme që Moska e injoroi atë paralajmërim. Ndihmës sekretarja e Shtetit për Kontrollin e Armëve Mallory Stewart tha më parë se Rusia përdori kontrollin e trazirave në konflikt.
Ukraina pretendon se trupat e saj janë përballur me sulme kimike në rritje muajt e fundit. Agjencia e lajmeve Reuters raportoi në fillim të këtij viti se forcat ruse kishin përdorur granata të ngarkuara me gaz lotsjellës CS dhe CN.
Raporti shtoi se të paktën 500 ushtarë ukrainas u trajtuan për ekspozim ndaj gazit helmues dhe se njëri vdiq pasi u mbyt nga gazi lotsjellës. Departamenti i Shtetit ka sanksionuar tre entitete ruse të lidhura me programin e armëve biologjike dhe kimike të vendit për lidhjet e tyre me prodhimin e agjentëve kimikë. U sanksionuan edhe kompani të tjera që kontribuonin në organet shtetërore.
Në vitin 2017, OPCW tha se Rusia kishte shkatërruar rezervat e saj të fundit të armëve të epokës së Luftës së Ftohtë, siç kërkohet nga CWC. Që nga i njëjti vit, Rusia është akuzuar për të paktën dy sulme kimike – sulmin në Salisbury ndaj një ish-oficeri të inteligjencës sovjetike dhe helmimin e liderit të ndjerë të opozitës ruse Alexei Navalny në 2020.
/TV Arbëria
