Pabarazia e pasurisë është shumë e dukshme në mbarë botën, gjë që është e vërtetë edhe në Evropë. Gjegjësisht, 10% më të pasurit në Evropë zotërojnë 67% të pasurisë, ndërsa pjesa tjetër zotërojnë vetëm 1.2% të pasurisë.
Niveli i shpërndarjes së pabarabartë të pasurisë ndryshon nga vendi në vend, siç tregohet në një raport të vitit të kaluar nga Credit Suisse dhe UBS. Pasuria përkufizohet si vlera e aseteve financiare dhe të tjera, të tilla si pasuritë e paluajtshme, minus shumën që i detyrohet.
Shpërndarja e pabarabartë e pasurisë matet me koeficientin Gini. Sa më i lartë ky koeficient, aq më e madhe është pabarazia në shpërndarjen e pasurisë, ndërsa 0 paraqet barazi të plotë në shpërndarjen e pasurisë.
Ndër 36 vendet evropiane ku u mat shpërndarja e pasurisë (pabarazia) në vitin 2022, koeficienti Gini varionte nga 50.8 në Sllovaki në 87.4 në Suedi. Në Bosnjë dhe Hercegovinë ky koeficient ishte 69.0, që do të thotë se është ndër vendet me një shpërndarje disi më të barabartë të pasurisë. Vetëm Mali i Zi (68.0) dhe Sllovenia (64.4) janë ndër vendet në rajon, koeficienti Gini i të cilëve është më i ulët se ai i Bosnjë-Hercegovinës. Nuk ka të dhëna për Maqedoninë, Kosovën, Moldavinë, Ukrainën, Bjellorusinë, Rusinë, Gjeorgjinë, Armeninë, Azerbajxhanin, Andorrën, Monakon, Lihtenshtajnin, San Marinon dhe Vatikanin.
Pabarazia në shpërndarjen e pasurisë është mjaft e lartë në pothuajse të gjitha vendet nordike – përjashtimi i vetëm është Islanda. Gjermania (77.2), e ndjekur nga Franca (70.3), Spanja (68.3) dhe Italia (67.8), ka pabarazinë më të madhe në shpërndarjen e pasurisë midis katër vendeve të mëdha të Bashkimit Evropian.
Në Suedi, vendi me shpërndarjen më të pabarabartë të pasurisë në Evropë, 10% e më të pasurve zotëronin 74.4% të pasurisë. Kjo e bëri Suedinë vendin ku 10% më e pasur zotërojnë më shumë pasuri në krahasim me 10% më të pasurit në çdo vend tjetër evropian.
Është e habitshme për shumë njerëz që shpërndarja e pabarabartë e pasurisë është kaq e madhe në vendet nordike. Megjithatë, siç vuri në dukje Dr. Lisa Pelling e organizatës Arena Ide në Stokholm, sistemi tatimor është më përgjegjës për arsyen e kësaj.
“Në dekadat e fundit, ne kemi hequr shumë taksa mbi pasurinë. Aktualisht nuk ka asnjë taksë mbi pasurinë në Suedi, nuk ka taksë trashëgimie, dhuratash dhe pasurie”, vuri në dukje Pelling.
Ajo beson se kompanitë suedeze që operojnë nëpër botë, të cilat përfitojnë nga investimet e financuara nga paratë e taksapaguesve, nuk ua kthejnë ato para qytetarëve.
“Përveç kësaj, ne kemi taksa shumë të ulëta për korporatat”. Kjo do të thotë se ka shumë mundësi që të pasurit të bëhen edhe më të pasur”, tha Pelling.
Pelling shtoi se Suedia është ende një nga vendet më të barabarta në botë në aspekte të tjera. Kjo i referohet një sistemi të mirë të mbrojtjes sociale. Megjithatë, institucionet private të mirëqenies sociale financohen nga buxheti, gjë që i bën shumë të pasur pronarët e këtyre institucioneve.
Një nga faktorët kryesorë pas shpërndarjes së pabarabartë të pasurisë në të gjithë Evropën është shkalla e pronësisë së pronave rezidenciale. Gjegjësisht, vërehet se në vendet me shkallë më të lartë të pronësisë mbi këto prona, ka më pak pabarazi në shpërndarjen e pasurisë. Krahas pronësisë mbi pasurinë e paluajtshme, (pa)barazia në shpërndarjen e pasurisë shprehet edhe në (pa)aftësinë për të paguar pensionin vullnetar dhe sigurimin e jetës, shkruan Euronews.
